دو نوع شمعدانی به عنوان گل زینتی در گلخانه ها پرورش می یابد که یکی از آن ها بعنوان شمعدانی حقیقی موسوم است و همیشگی بوده و دوام زیادی دارد. اما انواع و گونه های مختلفی از شمعدانی در تمام نقاط گرمسیری دنیا وجود دارد که تعداد زیادی از آن ها به عنوان گل زینتی در گلخانه ها پرورش می یابد.
اغلب شمعدانی ها دارای گلهایی مرکب از پنج گلبرگ مدور بوده که به رنگ های زیبایی چون صورتی، بنفش و آب سیر و روشن درآمده اند و گاهی اوقات دو رنگ نیز می باشند. شمعدانی وحشی با تخمدان بلند و منقاری شکل خود نمونه بارزی برای گونه شمعدانی ها می باشد.
دسته دوم شمعدانی ها که مورد پرورش قرار گرفته اند دسته گل عطری ها بوده که کاملا نزدیک به خانواده شمعدانی ها هستند. این دسته از شمعدانی ها نیز دارای تخمدانی بلند می باشد. این شمعدانی های عطری باید در زمستان در گلخانه ها و در تابستان چنانچه هوا زیاد سرد نباشد در هوای آزاد پرورش داد. پرورش این شمعدانی های عطری بیشتر در آمریکا، انگلستان و اروپا رایج است و این گل ها اغلب در رنگ های سفید، صورتی روشن، نارنجی مایل به قرمز و بنفش کمرنگ دیده می شود. این شمعدانی های عطری در صنعت عطر سازی کاربرد بسیاری دارند.
معرفی گل شمعدانی
شمعدانی هایی که در ایران کشت می شوند اغلب چند ساله هستند و هم در باغچه و هم در گلدان کشت می شوند. این شمعدانی ها رشد بسیار خوبی دارند و ارتفاع آن ها گاهی به دو متر هم می رسد.
نور و آب مورد نیاز گل شعدانی
گیاه شمعدانی در نور مستقیم مثلا در ضلع جنوبی باغچه بهترین رشد و گلدهی را خواهد داشت اما نباید در معرض نور بسیار شدید قرار بگیرد. گل شمعدانی اگر در سایه قرار گیرد گل نخواهد داد.
شمعدانی به آبیاری متوسط احتیاج دارد اما شمعدانی عطری آبیاری بیشتری نیاز دارد. در زمستان تنها هفته ای یک بار به شمعدانی آب بدهید اما در تابستان به شمعدانی های بیرون از خانه هر روز باید آب بدهید.
بهترین دما برای نگهداری شمعدانی ۱۲ تا ۱۶ درجه سانتیگراد بوده ولی برای شمعدانی های عطری دمای کمتر بهتر خواهد بود. شمعدانی های درون خانه بایدگردش هوای لازم را داشته باشند.
برای رشد بهتر و گلدهی بیشتر شمعدانی در تابستان می توانید با کوددهی این گیاه را تغذیه کنید. کوددهی باید ماهیانه صورت گیرد و در هر بار کوددهی باید ۵ گرم کود را در آب زیاد حل کرده و به خاک گیاه شمعدانی اضافه کنید. کوددهی بیش از مقدار استاندارد موجب کاهش گلدهی شمعدانی و افزایش شاخه و برگ گیاه شمعدانی خواهد شد.
انواع شمعدانی ها
۱-شمعدانی رگال regal :
بوتههایی چند ساله و همیشه سبز هستند و برگهایشان تقریباً دایرهای شکل است گاهی حاشیه برگها دندانه دار است و معمولاً گلهایی با پنج گلبرگ به رنگهای ارغوانی روشن. صورتی. بنفش یا سفید تولید میکند این گیاهان را میتوان در فضای باز و یا گلدان کاشت.شمعدانیهای اژدر در این گروه جای دارند.
۲-شمعدانی آنجل Angel :
شبیه گروه رگال در موزیک هستند اما شاخساری متراکم تر دارند و اکثراً از گونه p.crispum به دست آمده اند
۳-شمعدانی زونال zonal :
شمعدانیهای این گروه چند ساله و همیشه سبز هستند شاخسار علفی و آبدار آنها معمولاً به شکل مستقیم رشد میکند و گلهایی ساده (۵ گلبرگ) یا با تعدادد بیشتر گلبرگ دارند. برگ برخی از شمعدانیهای این گروه جذاب و زیبا است.معمولاً ازز شمعدانیهای این گروه در فضای باز استفاده میشود گلهای این گروه از گونههای p.zonale و p.inquinans است
۴-شمعدانی برگ عشقهای lvy-leaf
شمعدانیهای این گروه چند ساله و همیشه سبز هستند شاخسار خزنده و گلهایی ساده پنج برگی یا تعداد گلبرگ بیشتر دارند اکثراً در سبدهای آویخته یا گلدان کشت میشوند
۵-شمعدانی عطری scented leaved :
بوتههایی همیشه سبز هستند که اکثراً به دلیا عطر خوش برگهایشان کاشته میشوند از برگها و یا روغن استخراج شده این گیاهان در صنایع غذایی یا عطر سازی استفاده میشود. به همین دلیل گاهی این گیاهان که برای معطر ساختن چای مورد استفاده قرار میگیرند با نام عطر چای شناخته میشوند.گونههای مختلف شمعدانی میتواند عطرهای متفاوتی داشته باشند. حیوانات خانگی ممکن است در اثر خوردن برگهای معطر این گونهها دچار مسمومیت شوند. پهنه برگهای این گیاهان معمولاً به چند قسمت تقسیم شدهاند و یا حاشیههایی دندانه دار و یا بریده دارند. برخی نیز برگهایی ابلق دارند
۶-شمعدانی یونیک unique :
بوتههایی همیشه سبز هستند که خصوصیات منحصر به فرد دارند به نحوی که در گروههای دیگر نمیتوان آنان را قرار داد
۷-شمعدانی سیتروزوم citrosum:
مشخصه بارز این گونه داشتن برگهایی با بریدگیهای بسیار عمیق و گلهای کم پر به رنگ بنفش مایل به سفید میباشد. در اکثر منازل نگهداری میشود. شمعدانی سیتروزوم معروفترین گونه شمعدانی است
۸-شمعدانی تومنتوزوم tomentosum :
دارای مواد اروماتیک در برگهای خود میباشد رنگ گلبرگها سفید رنگ میباشد و معمولاً بهار و تابستان گل میدهد
معرفی گل شمعدانی
گیاه شمعدانی را می توان در خاک های مختلفی کاشت اما بهترین خاک برای رشد و گلدهی شمعدانی خاک هایی متشکل از سه بخش ماسه، خاک خوب و غنی باغچه ای و کود ارگانیک دامی است. برای غنی تر شدن این خاک می توانید به آن سوپر فسفات اضافه نمایید.
پیشنهاد میکنم نگاهی به صفحه جدیدترین مقالات گل و گیاه نازیگل داشته باشی
چگونگی تکثیر شمعدانی:
برای تکثیر گیاه شمعدانی باید قلمه ساقه انتهایی در فصل تابستان گرفته شود. پس از جدا کردن قلمه ساقه انتهایی آن را در آب قرار دهید تا ریشه بزند و پس از ریشه زدن آن را به گلدان منتقل کنید.